______________________________
सन् 1901 मा भारतमा गरिएको जनगणना अनुसार दार्जिलिंगमा 11,174
सिक्किमका 2,440 मागरहरुमद्धे 2,034 जनाले मातृभाषाका रुपमा मगर कुरा
बोल्दथे । यसैगरी चटगाउ हिलमा 25 जनाले, जलपाइगुडीमा 3,214 र चम्पारनमा
214 जनाले मगर कुरा बोल्दथे । उता आसाममा पनि 1, 815 जनाले आफ्नो
मातृभाषा मगर भएको जनाएका थिए । आसामकै नागा हिल्समा 659 जनाले मगर कुरा
बोल्दथे भन्ने पनि लेखिएको छ । यो कुरा भारतको भाषिक सर्वेक्षण, तेश्रो
ग्रन्थमाला , भाग 1 को प्रतिवेदन 1909 मा उल्लेख छ । आज भन्दा 112 वर्ष
पहिलेको यो तथ्यांकले मगरजातिको वितरण हिमाली क्षेत्र मा पूर्व तिर बढी
भएको जनाउदछ । त्यहि प्रतिवेदनमा के पनि लेखिएको छ भने 'मगरहरु नेपालको
सबै जसो भागमा बसोबास गर्दछन । उनीहरु दार्जीलिंग, सिक्किम र बङ्गालको अन्य
जिल्लाहरु लगायत आसाममा पनि बसोबास गर्दछन भन्ने लेखिएको छ ( Grierson -
1909- 206 - 213) ।
त्यो भाषिक
सर्वेक्षण भारतमा मात्र गरिएको हुदा नेपालका के कति मगरहरुले मगर कुरा
बोल्दथे भन्ने बुझ्न सकिदैन । तर त्यो प्रतिवेदनमा एउटा मगर भाषाको
हिज्जे, व्याकरण र लोककथाको एउटा नमुना पेश गरिएको छ । त्यो नमुना चाही '
नेपाल दरबार' अर्थात् राणाकालीन नेपाल सरकारले पठाएको थियो । (संलग्न
फाइलको लिंक खोलेर हेर्नु होस् https://docs.google.com/
सोही प्रतिवेदनमा लेप्चा लिपिको हिज्जे, व्याकरण र एउटा लेखोटको नमुना
पनि पेश गरिएको छ । र, लेप्चा लिपि लेप्चा राजा चकदोरले प्रचलनमा ल्याएका
हुन् भन्ने पनि लेखिएको छ ।
धन्यवाद,
सोही प्रतिवेदनमा लेप्चा लिपिको हिज्जे, व्याकरण र एउटा लेखोटको नमुना पनि पेश गरिएको छ । र, लेप्चा लिपि लेप्चा राजा चकदोरले प्रचलनमा ल्याएका हुन् भन्ने पनि लेखिएको छ ।
धन्यवाद,
No comments:
Post a Comment